طرح پژوهشی و تحقیقاتی یا پروپوزال یکی از مدارک لازم برای اخذ پذیرش در مقاطع کارشناسی ارشد تحقیقاتی و دکترا است. در پروپوزال(طرح پژوهشی)، می بایست موضوع مورد نظر خود را انتخاب کنید و به توضیح اهمیت آن، ذکر تحقیقاتی که پیشتر در این زمینه انجام شده (تاریخچه) بپردازید و نتایجی كه انتظار دارید از تحقیق حاصل شود را بیان کنید و روش یا روش هایی كه در تحقیق خود از آنها استفاده خواهید کرد را معرفی نمایید.
ظاهر پروپوزال بنا بر هدفی كه از آن دارید و یا به مقتضای رشته تحصیلی و دانشگاه مورد نظر می تواند قدری متغیر باشد. اما به طور کلی شامل عنوان بندی ها و بخش های زیر است:
1. موضوع تحقیق (Project Title)
عنوان دقیق تحقیق
2. مقدمه (Introduction)
معرفی موضوع و توضیحات مقدماتی و تاریخچه
3. شرح مساله (Problem Statement)
صورت مساله را به صورت خلاصه عنوان کنید و سئوالاتی که در حال حاضر در این زمینه مطرح میباشد و قصد دارید پاسخی برای آنها ارائه دهید را بیان کنید.
4. اهداف (Aims and Objectives)
توضیح دهید كه از انجام تحقیق چه هدفی دارید و به چه نتایجی میرسید.
5. مرور تحقیقات مرتبط (Review of Literature)
مختصرا توضیح دهید پیش از این چه تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است و ایرادها و اشتباهات آنها چه بوده و چطور شما سعی در رفع آنها دارید.
6. روش و ابزار تحقیق (Methodology)
بنویسید از چه شیوه و ابزاری برای انجام این تحقیق استفاده خواهید کرد.
7. زمان بندی (Timeline)
مدت زمان لازم برای به اتمام رساندن مراحل مختلف تحقیق خود را ذکر کنید.
8. منابع (References)
فهرستی از منابعی كه از آن ها استفاده خواهید كرد را به ترتیب حروف الفباء ذکر کنید.
نکته:
در طرح تحقیقاتی باید از دانش درجه یک استفاده شود.
طرح تحقیقاتی باید در مورد مبحثی باشد که قبلا روی آن کار نشده و نوآوری داشته باشد.